Category Archives: Artykuł w Chemiku

Badania właściwości heterogenicznych paliw rakietowych po procesie przyspieszonego starzenia

Patrycja Walentyna SANECKA – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa; Bogdan FLORCZAK* – Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa; Andrzej MARANDA – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 19–26 Heterogeniczne stałe paliwo rakietowe (HSPR) jest materiałem wysokoenergetycznym, z którego w procesie technologicznym otrzymywane są ładunki napędowe do silników rakietowych różnego przeznaczenia. Ładunki tego rodzaju otrzymuje się z półpłynnej kompozycji (wysoko napełnionej zawiesiny (WNZ)), jaką jest paliwo w początkowym procesie technologicznym, której fazę ciekłą stanowi głównie syntetyczny kauczuk butadienowy z grupami funkcyjnymi (typu HTPB), a wypełniaczem jest stały utleniacz (chloran(VII) amonu) i pył aluminiowy – po jej utwardzeniu. Wymiary geometryczne i kształt ładunku oraz jego skład wpływają na podstawowe charakterystyki i warunki pracy silnika rakietowego. Heterogeniczne stałe paliwo rakietowe powinno zapewniać:
  • wymaganą wydajność energetyczną
  •  niezawodność eksploatacji
  •  wysoką chemiczną i fizyczną trwałość podczas przechowywania w różnych warunkach
  • zdolność do równomiernego spalania
  • jednorodność własności fizykochemicznych, fizykomechanicznych i balistycznych.
Najważniejsze główne charakterystyki ładunku napędowego wykonanego z HSPR, to:
  • impuls jednostkowy (określony przez skład, narzucony przez konstruktora)
  • szybkość spalania (dopasowana do wymagań)
  • właściwości fizykochemiczne
  • właściwości mechaniczne
  • czas eksploatacji.
Czytaj...
Read more

Badanie wpływu pyłu aluminiowego na wybrane parametry materiałów wybuchowych emulsyjnych uczulanych mikrobalonami

Ewelina BEDNARCZYK, Andrzej MARANDA*, Józef PASZULA, Andrzej PAPLIŃSKI – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 41–50 Podstawowym składnikiem emulsyjnych materiałów wybuchowych (MWE) jest matryca, będąca emulsją typu „woda w oleju”. Fazę zdyspergowaną tworzy przesycony wodny roztwór utleniaczy, a fazę ciągłą (olejową) ciekłe paliwo, niemieszające się z wodą, i emulgator [1]. Pozostałe komponenty MWE, to różnego rodzaju środki modyfikujące ich właściwości fizykochemiczne. Jako utleniacz najczęściej stosowany jest azotan(V) amonu w mieszaninie z azotanem(V) sodu lub azotanem(V) wapnia, które modyfikują właściwości wodnych roztworów. Obniżają punkt krytyczny roztworu i wpływają na wzrost bilansu tlenowego. Zawartość utleniaczy przekracza 90%. Paliwem są organiczne ciecze tworzące lub nietworzące roztworów z wodą. Do emulsyjnych materiałów wybuchowych mogą być dodawane także paliwa stałe (organiczne i nieorganiczne); są to paliwa dodatkowe, modyfikujące właściwości wybuchowe. Często używanym paliwem nieorganicznym jest pył aluminiowy, np. [2÷6], którego wpływ na wybrane parametry detonacyjne MWE zbadano w ramach prezentowanej pracy. Czytaj więcej w pliku PDF Read more

XXII Plebiscyt redakcji „Przeglądu Technicznego” i FSNT-NOT „Złoty Inżynier”

XXII Plebiscyt redakcji „Przeglądu Technicznego” i FSNT-NOT „Złoty Inżynier”

Warszawa, 9 marca 2016 r Uroczysta Gala w Warszawskim Domu Techniki NOT Uroczystość otworzyła Pani Ewa Mańkiewicz-Cudny prezes FSNT-NOT nawiazując do 150-lecia „Przeglądu Technicznego”, najstarszego polskiego czasopisma technicznego, ukazującego się od 1866 r. Przypomniała także rolę i wielkie znaczenie dla krzewienia kultury i dziedzictwa narodowego, jakie spełnia Muzeum Techniki i Przemysłu NOT. Uroczystość ogłoszenia wyników XXII Plebiscytu „Złoty Inżynier”, skłoniła do przypomnienia przez Panią Prezes idei plebiscytu, promującego dokonania polskich inżynierów i popularyzowania wybitnych twórców techniki, szczególnie tych, którzy przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności polskiej Konferencje • wystawy • spotkania Conferences, exhibitions, meetings XXII Plebiscyt redakcji „Przeglądu Technicznego” i FSNT-NOT „Złoty Inżynier” Warszawa, 9 marca 2016 r. gospodarki. Tytuły są przyznawane w kategoriach: nauka, jakość, menedżer, ekologia, zarządzanie i high-tech. W plebiscycie wyróżniani są również Młodzi Inżynierowie, których osiągnięcia w pracy kwalifikowane są jako wybitne. Przyznawany jest także tytuł Honorowego Złotego Inżyniera tym osobom, które wprawdzie uzyskały zawodowy tytuł inżynierski, ale dziś...
Read more

Handel zagraniczny Polski w 2015 r. Sytuacja w krajowym przemyśle – wyniki stycznia br.

W lutym br. Ministerstwo Rozwoju, w porozumieniu z Ministerstwem Finansów i GUS, opublikowało syntetyczną informację o obrotach handlu zagranicznego (HZ) kraju w 2015 r. (z danymi o charakterze wstępnym, które mogą ulec przyszłemu uściśleniu), na podstawie której przedstawiamy wybrane dane, o charakterze ogólnym, z uszczegółowieniem informacji dotyczących obrotu chemikaliami. Miniony rok jest, w zakresie obrotów zagranicznych, szczególnym w porównaniu do wielu poprzednich, poza faktem, podobnie jak w poprzednich latach, kolejnego istotnego wzrostu zarówno eksportu (o 7,8%) jak i importu (o 3,9%), jest to pierwszy rok na tle minionego dziesięciolecia, gdy saldo w obrotach kraju okazało się dodatnie, w odróżnieniu do minionych lat, kiedy permanentnie było ujemne. Niestety, nie można tego powiedzieć o obrotach handlu zagranicznego chemikaliami, które nadal, jak we wszystkich ostatnich latach, osiągnęło wartość ujemną. Bardziej szczegółowe dane na ten temat przedstawiono w dalszej części niniejszej publikacji. Ubiegłoroczne obroty handlu zagranicznego Polski, wyrażone w wartościach w milionach: złotych, USD i EUR, wyniosły: w eksporcie odpowiednio 747.248,2; 199.378,0 oraz...
Read more

Irena JOLIOT CURIE (1897–1956)

W marcu, 60 lat temu, zakończyła przedwcześnie życie, znakomita uczona fizyko–chemik, córka Marii Skłodowskiej i Piotra Curie. Po studiach początkowo asystentka swojej matki, później samodzielny pracownik naukowy, w dalszych latach, współpracująca ze swoim mężem, fizykiem Fryderykiem Joliot. Z czasem profesor Uniwersytetu Sorbona, a następnie kierująca, założonym przez matkę, Instytutem Radowym w Paryżu. W sferze nauki zajmowała się głównie fizyko-chemią pierwiastków promieniotwórczych, w tym, wraz z mężem, odkryła sztuczną promieniotwórczość, za co obydwoje wyróżnieni zostali Nagrodą Nobla z dziedziny chemii. Zasłużona również w dziedzinie radioterapii. Aktywna w pracach społecznych, m.in. jako wiceminister ds. badań naukowych w rządzie francuskim oraz zaangażowana w pracach Światowej Rady Pokoju. Członek wielu akademii naukowych, w tym. m.in. polskich PAU i PAN oraz posiadaczka doktoratów Honoris Causa Uniwersytetu Jagiellońskiego i UMCS w Lublinie. Irena Curie, córka sławnych światowych uczonych, urodziła się w Paryżu 12 września 1897 r. Od najmłodszych lat towarzyszyła jej atmosfera rodzinnego domu, w którym dominowały sprawy nauki i pogłębiania wiedzy. Ona sama, od...
Read more

Spotkanie Noworoczne w FSNT NOT we Wrocławiu

Wrocław, 20 stycznia 2016 r. W zabytkowym budynku NOT we Wrocławiu odbyło się uroczyste Spotkanie Noworoczne, na którym Prezes Rady Stowarzyszeń Naukowo–Technicznych NOT we Wrocławiu mgr inż Tadeusz Nawracaj ogłosił wyniki konkursu „Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie techniki”. Celem konkursu jest między innymi: podkreślenie rangi i znaczenia postępu naukowo-technicznego i ekonomicznego dla całej gospodarki kraju lub poszczególnych regionów; inspirowanie twórczych postaw i zespołów lub osób oraz promocja i wyróżnienie wybitnych rozwiązań techniczno-ekonomicznych. Nagrody w konkursie przyznawane są za wdrożone tematy, w szczególności w dziedzinach: konstrukcji obiektów, procesów technologicznych, rozwiązań organizacyjno-ekonomicznych i ochrony środowiska. Prace wyróżnione przez Wrocławską Radę FSNT NOT nagrodami I i II stopnia są przedstawiane do konkursu o tytuł „Dolnośląskiego Mistrza Techniki”, organizowanego przez Reprezentację Rad Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT Dolnego Śląska. Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Gospodarka i przemysł Polski w 2015 r. – wyniki wstępne. Sytuacja w wybranych krajach.

W końcu stycznia br. Główny Urząd Statystyczny, na specjalnej konferencji prasowej, przedstawił wstępne (bez danych ekonomiczno– finansowych) wyniki, jakie osiągnął kraj w minionym 2015 r. Dotyczyły one głównie sytuacji gospodarczej, ale również demograficznej i społecznej, i od tych rozpoczniemy poniższą relację dla Czytelników Chemika. Sytuacja ludnościowa kraju dotycząca roku ubiegłego niesie określone elementy niepokoju. Liczba mieszkańców naszego kraju w minionym roku uległa kolejnej redukcji. W końcu 2015 r. ludność Polski wyniosła 38.446 tys. osób i była o 33 tys. mniejsza niż rok wcześniej, a o 40 tys. osób – niż na początku 2014 r. W ubiegłym roku nastąpił również ubytek naturalny liczby mieszkańców. W okresie tym nastąpiło 372 tys. żywych urodzeń, a jednocześnie było 388 tys. zgonów, a więc, tych ostatnich, o 16 tys. więcej niż pierwszych. Dla kompletu najważniejszych danych dotyczących sytuacji demograficznej kraju warto dodać, że w omawianym okresie minionego roku zawarto w Polsce 186 tys. małżeństw, przy jednoczesnej liczbie aż 67 tys. rozwodów. Korzystniej natomiast...
Read more

Włodzimierz TRZEBIATOWSKI (1906–1982)

110 lat temu przyszedł na świat jeden z najwybitniejszych chemików polskich XX w., tak pod względem osiągnięć naukowych jak i działalności organizacyjnej i społecznej. Profesor chemii Uniwersytetów we Lwowie i we Wrocławiu oraz Politechniki Wrocławskiej. Twórca wrocławskiej szkoły fizykochemii ciała stałego; znakomity badacz i organizator w obszarze wielu tematów jej pochodnych. Twórca Zakładu Fizykochemii Ciała Stałego Instytutu Chemii Fizycznej PAN, który z czasem został przekształcony w samodzielny Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN we Wrocławiu. Aktywny członek Polskiej Akademii Nauk, pełniący w niej wiele funkcji, łącznie z prezesurą PAN (1972–1977). W latach 50. XX w. był również Prezesem Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Wprowadził Polskę do Międzynarodowej Unii Krystalografii, której był również bardzo aktywnym członkiem. Organizator i dyrektor Międzynarodowego Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur. Autor wielu publikacji i opracowań książkowych, w tym renomowanych podręczników akademickich. Wielokrotnie nagradzany, odznaczany i honorowany znaczącymi tytułami. Włodzimierz Jan Trzebiatowski urodził się 25 lutego 1906 r. w Grodzisku Wielkopolskim, jako syn wielce uspołecznionego...
Read more

Środowisko i ekologia. Giełda Papierów Wartościowych

Na początku grudnia ub.r. Główny Urząd Statystyczny opublikował swój nowy rocznik „Ochrona środowiska 2015”, w którym przedstawił zestaw danych (głównie za 2014 r.) dotyczących środowiska naturalnego oraz przebiegu i wyników proekologicznej działalności na jego rzecz. Z bardzo obszernego materiału (514 stron), dokonano wyboru podstawowych informacji o charakterze ogólnym oraz dotyczących przemysłu chemicznego. Zaprezentowano je w czterech tabelarycznych zbiorach. Integralną i ważną częścią środowiska kraju są jego zasoby mineralne, szczególnie o wartościach użytkowych, przede wszystkim będące surowcami dla energetyki i przemysłu, w tym przemysłu chemicznego. Stan tych zasobów, wg aktualnego rozeznania geologicznego oraz wielkości rocznego ich wydobycia, jak również wynikające z tego teoretyczne okresy zapasów tych minerałów dla krajowej gospodarki, przedstawiono w Tablicy 1. Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Nowoczesne rozwiązania w przetwórstwie tworzyw

Nowoczesne technologie przetwórstwa tworzyw polimerowych były przedmiotem 11. Międzynarodowej Konferencji „Advances in Plastics Technology – APT ‘15” w Centrum Wystawienniczym Expo Silesia w Sosnowcu, w dniach 13–15 października 2015 r. Organizatorem konferencji był gliwicki Oddział Farb i Tworzyw Instytutu Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników. Konferencje organizowane są w cyklu dwuletnim od 1996 r. i są ważnym wydarzeniem w Europie Środkowowschodniej, które na stałe weszło do kalendarza spotkań naukowo-technicznych, poświęconych najnowszym osiągnięciom w dziedzinie tworzyw polimerowych. Głównym celem konferencji było przedstawienie światowych trendów i osiągnięć w zakresie technologii przetwórstwa tworzyw, jak również stworzenie płaszczyzny współpracy w tej dziedzinie między Europą Wschodnią, Środkową i Zachodnią, pomiędzy nauką i przemysłem. Konferencję prowadzono w języku angielskim z tłumaczeniem symultanicznym całego jej przebiegu na język polski. Wzięło w niej udział ponad 80 specjalistów branży przetwórstwa tworzyw oraz przedstawicieli świata nauki z 12 krajów (Austrii, Cypru, Hiszpanii, Kanady, Niemiec, Polski, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Włoch), reprezentujących 55 instytucji; 54% delegatów przybyło...
Read more