Ramona SITKIEWICZ-WOŁODKO, Andrzej MARANDA* – Zakład Materiałów Wybuchowych, Wydział Nowych Technologii i Chemii, Wojskowa Akademia Nauk, Warszawa
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 3–18
Rozwój górniczych materiałów wybuchowych (MW) jest związany z modyfikacją form użytkowych saletry amonowej (SA). Jest ona stosowana w postaci rozdrobnionej (amonity, karbonity, metanity, dynamity, barbaryty), granulowanej (saletrole), nasyconego roztworu wodnego (MW zawiesinowe) lub wodnego roztworu przesyconego (MW emulsyjne). Najpopularniejszymi górniczymi materiałami wybuchowymi są aktualnie materiały wybuchowe typu ANFO (saletrole) oraz emulsyjne materiały wybuchowe (MWE). Ilość zastosowanych w przemyśle materiałów wybuchowych w Polsce w ostatnich latach znacznie wzrosła. W 2004 r. sumaryczne zużycie wynosiło: 10035973 kg, a w 2013 r. – 37642694 kg [1]. Zużycie MWE oraz materiałów wybuchowych typu ANFO w podziemnych oraz odkrywkowych zakładach górniczych przedstawiono w Tablicy 1. Szczególnie wyraźny jest wzrost zastosowania MWE, których stopień wykorzystywania w krajowym górnictwie odkrywkowym wynosił: w 2004 r. – 34,7%, a w 2013 r. – 43,6%.
Czytaj więcej w pliku PDF
Read more
Analiza parametrów termochemicznych oraz badania zapłonu modyfikowanego paliwa heterogenicznego
Justyna HADZIK*, Piotr KOŚLIK, Zenon WILK – Instytut Przemysłu Organicznego w Warszawie, Oddział w Krupskim Młynie
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 33–40
Przedstawiona problematyka dotyczy doboru i badań paliw stałych przeznaczonych do zabiegów związanych z intensyfikacją wydobycia ropy i gazu, w tym również z formacji łupkowych. Modyfikowano paliwa heterogeniczne typu MPH i oceniano ich właściwości i parametry użytkowe w aspekcie ich przydatności do technologii suchego szczelinowania. Zaletą paliw złożonych, w stosunku do dotychczas stosowanych, jest ich wyższa odporność na temperaturę i ciśnienie, co pozwala na stosowanie przy wyższych parametrach roboczych panujących w odwiercie. Dodatkowa modyfikacja czyniona poprzez dodatek proszków ceramicznych, w postaci krzemionki lub pyłu korundowego, stabilizuje szczeliny, ułatwiając swobodniejszy przepływ gazu lub ropy. Do optymalizacji modyfikowanych składów wykorzystano narzędzia do analiz parametrów termochemicznych (program ICT Thermodynamic Code Version 1.0). Wykazano wpływ proponowanych dodatków na energetyczność badanych składów paliwowych (impuls właściwy, kaloryczność, współczynnik siły ciągu) oraz oszacowano ważny w procesach szczelinowania parametr, jakim jest objętość produktów gazowych generowana...
Read more
Badania właściwości heterogenicznych paliw rakietowych po procesie przyspieszonego starzenia
Patrycja Walentyna SANECKA – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa; Bogdan FLORCZAK* – Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa; Andrzej MARANDA – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 19–26
Heterogeniczne stałe paliwo rakietowe (HSPR) jest materiałem wysokoenergetycznym, z którego w procesie technologicznym otrzymywane są ładunki napędowe do silników rakietowych różnego przeznaczenia. Ładunki tego rodzaju otrzymuje się z półpłynnej
kompozycji (wysoko napełnionej zawiesiny (WNZ)), jaką jest paliwo w początkowym procesie technologicznym, której fazę ciekłą stanowi głównie syntetyczny kauczuk butadienowy z grupami funkcyjnymi (typu HTPB), a wypełniaczem jest stały utleniacz (chloran(VII) amonu) i pył aluminiowy – po jej utwardzeniu. Wymiary geometryczne i kształt ładunku oraz jego skład wpływają na podstawowe charakterystyki i warunki
pracy silnika rakietowego. Heterogeniczne stałe paliwo rakietowe powinno zapewniać:
Read more
- wymaganą wydajność energetyczną
- niezawodność eksploatacji
- wysoką chemiczną i fizyczną trwałość podczas przechowywania w różnych warunkach
- zdolność do równomiernego spalania
- jednorodność własności fizykochemicznych, fizykomechanicznych i balistycznych.
- impuls jednostkowy (określony przez skład, narzucony przez konstruktora)
- szybkość spalania (dopasowana do wymagań)
- właściwości fizykochemiczne
- właściwości mechaniczne
- czas eksploatacji.
Badanie wpływu pyłu aluminiowego na wybrane parametry materiałów wybuchowych emulsyjnych uczulanych mikrobalonami
Ewelina BEDNARCZYK, Andrzej MARANDA*, Józef PASZULA, Andrzej PAPLIŃSKI – Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 41–50
Podstawowym składnikiem emulsyjnych materiałów wybuchowych (MWE) jest matryca, będąca emulsją typu „woda w oleju”. Fazę zdyspergowaną tworzy przesycony wodny roztwór utleniaczy, a fazę ciągłą (olejową) ciekłe paliwo, niemieszające się z wodą, i emulgator [1]. Pozostałe komponenty MWE, to różnego rodzaju środki modyfikujące ich właściwości fizykochemiczne. Jako utleniacz najczęściej stosowany jest azotan(V) amonu w mieszaninie z azotanem(V) sodu lub azotanem(V) wapnia, które modyfikują właściwości wodnych roztworów. Obniżają punkt krytyczny roztworu i wpływają na wzrost bilansu tlenowego. Zawartość utleniaczy przekracza 90%. Paliwem są organiczne ciecze tworzące lub nietworzące roztworów z wodą. Do emulsyjnych materiałów wybuchowych mogą być dodawane także paliwa stałe (organiczne i nieorganiczne); są to paliwa dodatkowe, modyfikujące właściwości wybuchowe. Często używanym paliwem nieorganicznym jest pył aluminiowy, np. [2÷6], którego wpływ na wybrane parametry detonacyjne MWE zbadano w ramach prezentowanej pracy.
Czytaj więcej w pliku PDF
Read more