Najnowsza „nano-fabryka” wśród grzybów
Read more
Tag Archives: innowacje
W NCBJ finał prac nad detektorem dla systemu zabezpieczającego wodociągi europejskie przez skażeniem
Naukowcy Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) opracowali i skonstruowali prototyp układu detekcyjnego do identyfikacji śladowych ilości radioizotopów w wodzie. To jeden z kluczowych elementów innowacyjnego systemu monitorowania radioaktywnych skażeń wody wodociągowej, który buduje międzynarodowy zespół ekspertów w ramach projektu FP7 Security Unii Europejskiej. Warszawa, jako pierwsze miasto na świecie, już na początku 2016 r. przetestuje takie rozwiązanie ochrony ludności cywilnej.
„System składa się z trzech części. Pierwsza sonda, tzw. „detektor wczesnego ostrzegania”, wygeneruje sygnał alarmowy w przypadku wykrycia skażenia o dużej skali na etapie ujmowania wody. Jest to detektor gamma, którego rolą jest zapobiec rozprzestrzenianiu się dużej ilości materiału radioaktywnego na układ uzdatniania wody. Jako drugi zostanie zainstalowany detektor promieniowania alfa i beta, który charakteryzuje się wysoką wydajnością detekcji, ale nie identyfikuje izotopów odpowiadających za wystąpienie skażenia. Ta rola przypadnie ostatniemu detektorowi promieniowania gamma. Projektując go, skupiliśmy się przede wszystkim na osiągnięciu wysokiej wydajności detekcji oraz dobrej energetycznej zdolności rozdzielczej potrzebnej do identyfikacji izotopów. Ważnym czynnikiem było maksymalne zredukowanie wpływu promieniowania tła, zarówno zewnętrznego, jaki i wewnętrznego. Braliśmy...
Read more
Światło nie musi być (szybkim) zabójcą cząsteczek chemicznych
Cząsteczki chemiczne silnie oddziałujące ze światłem na ogół rozpadają się bardzo szybko. W Instytucie Chemii Fizycznej PAN w Warszawie ustalono główny mechanizm sprzyjający tej destrukcji. Zdobyta wiedza pozwala wielokrotnie wydłużać fotostabilność cząsteczek, co ma znaczenie nie tylko dla metod pomiarowych stosowanych w badaniach laboratoryjnych, ale także dla producentów przedmiotów użytkowych, zwłaszcza wytwarzanych z barwionych polimerów. Żywe kolory niedawno malowanej ściany blakną błyskawicznie. Plastikowy zraszacz do trawy nie nadaje się do użytku po zaledwie kilku miesiącach pracy. A w labie kolejny zły dzień: pomiary się nie udają, bo oświetlone laserem cząsteczki chemiczne rozpadają się za szybko. We wszystkich tych przypadkach czynnikiem odpowiedzialnym za rozpad cząsteczek jest światło. Czas tego rozpadu można będzie teraz znacząco wydłużyć – dzięki badaniom grupy naukowców z Instytutu Chemii Fizycznej PAN (IChF PAN) w Warszawie, kierowanej przez prof. dr. hab. Jacka Waluka. Badaczom udało się zidentyfikować główny mechanizm przyspieszający fotodestrukcję cząsteczek chemicznych. Kluczem do wydłużenia fotostabilności cząsteczek okazała się analiza sposobu ich preparowania do obserwacji...
Read more
Pierwsza na świecie termoplastyczna miska olejowa dla silników
W Lenninge/Ludwigshafen została opracowana pierwsza na świecie termoplastyczna miska olejowa dla silników przez Hummel-Formen, markę należącą do ElringKlinger AG, z siedzibą w Lenningen, Niemcy. Zbiornik o wadze ok. 2,6 kg został wyprodukowany z poliamidu 66 BASF typu Utlramid® A3WG7, wzmocnionego 35% domieszką włókien szklanych, odpornego na działanie oleju i starzenie termiczne. Dzięki temu zbiornik jest o 59% lżejszy niż wcześniejsze rozwiązania ze stali spawanej lub aluminium. Ponadto wyposażono go w ulepszony, wbudowany, wielofunkcyjny system separacji. Ów złożony plastikowy komponent jest używany w nowym Mercedesie AMG-GT, który jest dostępny na rynku od wiosny 2015 r. i jest drugim samochodem, który AMG opracowało samodzielnie. (kk)
(https://www.basf.com, 5.10.2015)...
Read more
Supernowoczesna aparatura do terapii protonowej pomoże chorym na nowotwory
W Krakowie oficjalnie otwarto Centrum Cyklotronowe Bronowice w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN. Krakowski cyklotron Proteus C-235 jest pierwszym urządzeniem tego typu w Polsce i jednym z najnowocześniejszych w Europie. Pozwala m.in. na skomplikowane badania fizyczne i biologiczne, na badanie odporności na promieniowanie i na zwalczanie nowotworów. Uroczystość kończy kilkuletni proces budowy, wyposażania i uruchamiania polskiego Centrum Cyklotronowego. Sam cyklotron już od 2013 r. wykorzystują fizycy, inżynierowie i radiobiolodzy. Wiązki protonów produkowane przez urządzenie stosowane są do fizycznych i biologicznych badań podstawowych, badania właściwości materii, wrażliwości materiałów biologicznych na promieniowanie czy sprawdzania elektroniki przed lotami w kosmos.
Nowymi obiektami, oddanymi do użytku, są dwa terapeutyczne stanowiska Gantry, służące do napromieniowywania guzów nowotworowych. Oba wyposażone są w najnowocześniejszy system z wiązką skanującą. Umożliwia ona bardzo precyzyjne napromienienie objętości leczonej przy maksymalnym oszczędzeniu zdrowych tkanek. Tym samym polscy pacjenci będą mieli dostęp do metody leczenia dostępnej w zaledwie kilku najbardziej rozwiniętych krajach świata. Centrum będzie jednym z siedmiu ośrodków w Europie, w...
Read more
Chemiczne komputery z mikrokropel łatwiej uczyć niż projektować
Naukowcy z Instytutu Chemii Fizycznej PAN w Warszawie we współpracy z Instytutem Fizyki PAN i Uniwersytetem w Jenie opracowali koncepcję prostego komputera chemicznego z mikrokropel, zdolnego do przeszukiwania bazy danych. Symulacje komputerowe, przeprowadzone na bazie danych o nowotworach złośliwych, potwierdziły słuszność przyjętej, nowej strategii projektowania, co otwiera drogę do upowszechnienia chemicznych metod przetwarzania informacji. W odpowiednich warunkach we wnętrzu kropli mogą zachodzić oscylujące reakcje chemiczne. Jeśli kropel jest więcej i się stykają, powstające fale chemiczne są w stanie przeniknąć do sąsiednich kropel i rozchodzą się w całym kompleksie. Zjawisko jest znane, próbuje się je używać m.in. do chemicznego przetwarzania informacji. To, co dzieje się z informacją w układzie wielu kropel, ściśle zależy m.in. od ich rozmieszczenia względem siebie. Dotychczas nie bardzo było wiadomo, jak projektować kształt kompleksów mikrokropel, by te realizowały konkretne zadania. W Instytucie Chemii Fizycznej PAN (IChF PAN) w Warszawie zaproponowano więc nowatorską strategię działania. Zamiast mozolnie projektować złożone układy mikrokropel do określonego celu, lepiej najpierw...
Read more
„Małe słońce na ziemi”
Najnowocześniejszy na świecie synchrotron o nazwie „Solaris”, który działa już na Uniwersytecie Jagiellońskim, ma stanowić dla polskich naukowców ogromną szansę na zdobycie Nagrody Nobla. Urządzenie, które kosztowało 200 mln PLN, stanowi „małe słońce na ziemi”, ponieważ może wytwarzać światło o wiele milionów razy mocniejsze niż światło słoneczne – przekonuje prof. Marek Stankiewicz w rozmowie z TVP Info.
Tak nowoczesnej infrastruktury badawczej nie było w Polsce od ponad 40 lat, czyli od 1974 r., gdy powstał reaktor Maria w Świerku koło Warszawy. Jak wyjaśnia Stanisław Kistryn, prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, „Solaris” to przyspieszacz cząstek, który znajduje się w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego w Krakowie. Umożliwia generowanie promieniowania elektromagnetycznego – od podczerwieni do promieniowania rentgenowskiego. Dzięki tej właściwości naukowcy mogą zajrzeć w głąb materii, a następnie przeprowadzić dokładne analizy. Na ich podstawie można przede wszystkim badać działanie nowych leków.
Jednak urządzenie w swoich badaniach mogą wykorzystać przedstawiciele bardzo zróżnicowanych dziedzin naukowych, jak fizycy, farmakolodzy czy biolodzy, a nawet archeolodzy i historycy sztuki. Ogromne możliwości...
Read more
Zdrowy olej z mirabelki
Owoce mirabelki są najbardziej niedocenianymi i niewykorzystanymi owocami w Polsce. Można je spotkać na każdym kroku – w przydomowych ogrodach, przy drogach szybkiego ruchu, w rowach, a także na nieużytkach. Zawierają witaminy z grupy B, E, kwas foliowy, cukry, sole mineralne i bardzo cenne bioaktywne fitozwiązki. Wykorzystaniem pestek z mirabelek do celów spożywczych zajęli się naukowcy z Katedry Chemii, Technologii i Biotechnologii Żywności. Opracowali oni metodę otrzymywania z jąder pestek tego owocu oleju spożywczego o bardzo przyjemnym smaku i zapachu.
Olej otrzymany z pestek tej wyjątkowej śliwki odznacza się dużą stabilnością termooksydatywną. Oznacza to, że jest bardzo odporny na jełczenie i wysoką temperaturę podczas smażenia. Wykazuje również właściwości prozdrowotne. Charakteryzuje się bowiem wysoką zawartością jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (ω-9), fitosteroli i tokoferoli. Te ostatnie związki wchodzą w skład witaminy E. Składniki zawarte w oleju mogą zatem zmniejszać stężenie LDL we krwi, czyli tzw. złego cholesterolu, który w nadmiarze może powodować choroby serca i miażdżycę.
Olej z mirabelki doskonale sprawdzi się zarówno do sałatek, smażenia domowego i przemysłowego, powlekania suszonych owoców, jak również do nadania połysku palonej kawie. Ze względu na niskie wymagania, co do...
Read more
Naukowcy szykują zdalny laserowy wykrywacz alkoholu w samochodzie
Być może już niedługo policja będzie mogła wykrywać alkohol unoszący się wewnątrz samochodu i to bez konieczności zatrzymywania pojazdu. Naukowcy pracują nad urządzeniem, które ma szansę znacznie zwiększyć skuteczność policyjnych kontroli. "To będzie urządzenie do zdalnego wykrywania oparów alkoholu w poruszających się pojazdach. Nie można go jednak mylić z alkomatem, którego dzisiaj używają policjanci. Rola naszego urządzenia jest inna. Daje ono jedynie podejrzenie występowania alkoholu w samochodzie, który można skierować do szczegółowego sprawdzenia. Na podstawie wyniku tego badania nie można od razu karać kierowców" - mówi jeden z twórców urządzenia dr Jan Kubicki z Wojskowej Akademii Technicznej. Dzięki takiemu rozwiązaniu zamiast sprawdzać olbrzymią liczbę samochodów na chybił trafił, policja będzie mogła wyłapać samochody podejrzane. Pozostałe - w których alkoholu nie wykryto - będą mogły przejeżdżać swobodnie.
Urządzenie, ustawione z jednej strony drogi, będzie emitować dwie wiązki laserowe połączone w jednym torze. Prześwietlą one przez boczne szyby przejeżdżający samochód i po odbiciu od reflektora ustawionego po drugiej stronie drogi, wrócą...
Read more
Przyszłość życia w miastach
Szacuje się, że ponad 70 % światowej populacji będzie w 2050 r. mieszkać w miastach. Tendencja ta doprowadziła do powstania pilnej potrzeby opracowania nowych rozwiązań wykorzystywanych na co dzień. Czołowi naukowcy oraz eksperci planowania przestrzeni miejskiej zbiorą się na Sympozjum Naukowym organizowanym w Szanghaju w Chinach 10 i 11 listopada 2015 r. w ramach programu BASF Creator Space™ w celu podzielenia się najnowszymi spostrzeżeniami z obszaru zrównoważonego życia w mieście. Sympozjum jest częścią globalnego programu Creator Space™ realizowanego z okazji 150. rocznicy istnienia BASF. W ramach wydarzenia przeprowadzone zostaną dyskusje z udziałem ponad 200 czołowych naukowców z różnych dziedzin, w tym laureata Nagrody Nobla prof. dr. Jean-Marie Lehna, na temat innowacyjnych pomysłów mających na celu poprawę jakości wody i warunków mieszkalnych, zwiększenia możliwości poruszania się po mieście oraz ogólnie na temat zapewnienia lepszej jakości życia. (kk)
(https://www.basf.com, 16.09.2015)
...
Read more