Category Archives: 2014

Ryzosfera metalofitów i jej rola w procesie bioremediacji metali ciężkich

Ryzosfera metalofitów i jej rola w procesie bioremediacji metali ciężkich BORYMSKI S., PIOTROWSKA-SEGET Z.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 6, 554–559 Rośliny zdolne do wzrostu w obecności podwyższonych stężeń metali ciężkich nazywane są metalofitami, a niektóre z nich są zdolne do pobierania i akumulacji jonów metali. Ich ryzosfera stanowi unikalne środowisko, będące rezerwuarem wyspecjalizowanych bakterii metaloopornych. Mikroorganizmy te mogą wpływać na biodostępność jonów metali ciężkich oraz na wzrost i akumulację metali ciężkich przez metalofity. Dlatego rola ryzosfery i procesy w niej zachodzące, w kontekście fitoekstrakcji metali ciężkich, są bardzo ważne. Słowa kluczowe: metale ciężkie, bioremediacja, metalofity, Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Rozporządzenie REACH a odpady – gdzie tkwią problemy?

Rozporządzenie REACH a odpady – gdzie tkwią problemy? KRZEŚLAK A., PALCZEWSKA-TULIŃSKA M.

Proszę cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 10, 821–830 W publikacji omówiono główne problemy dotyczące braku spójności legislacji odpadowej z wymaganiami rozporządzenia REACH. Wymieniono bardziej istotne zapisy odnoszące się do odpadów w rozporządzeniu REACH oraz legislacji odpadowej. Następnie dokonano analizy pod kątem istniejących konsekwencji zapisów prawa, ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia „produktu ubocznego” oraz „odpadu, który utracił status odpadu” oraz sytuacji energetyki zawodowej, dotkniętej jako pierwsza branża problemem braku spójności w istniejących zapisach. Na koniec przedyskutowano kwestię braku pragmatycznego podejścia do zapisów prawnych na przykładzie importu pasty ołowiowej, która miała służyć jako uzupełniający surowiec w produkcji akumulatorów. Artykuł zakończono wnioskami oraz podsumowaniem w postaci cytatów pochodzących od respondentów Punktu Konsultacyjnego ds. REACH i CLP Ministerstwa Gospodarki. Słowa kluczowe: Rozporządzenie REACH, chemikalia, ustawa o odpadach, odpady, odzysk, rejestracja substancji, wprowadzanie do obrotu, produkt uboczny, utrata statusu odpadu, uboczne produkty spalania węgla, żużle i popioły, pasta ołowiowa, odpad niebezpieczny, Biuro ds. Substancji Chemicznych, Europejska Agencja...
Read more

Rtęć w środowisku – najnowsze wytyczne związane z gospodarowaniem zasobami rtęci

Rtęć w środowisku – najnowsze wytyczne związane z gospodarowaniem zasobami rtęci KRÓL A., KRASIŃSKA A., KUKULSKA-ZAJĄC E.

Proszę cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 973–978 W artykule przedstawiono przegląd aktów prawnych dotyczących stosowania i gospodarowania zasobami rtęci mającymi na celu ograniczenie szkodliwego wpływu rtęci na zdrowie i życie ludzi oraz środowisko. Szczególną uwagę zwrócono na najnowszy dokument poświęcony ograniczaniu emisji rtęci do elementów środowiska, tj. Minamata Convention on Mercury. Słowa kluczowe: rtęć, emisje rtęci, inwentaryzacja emisji, ochrona środowiska Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Zastosowanie cyjanobakterii w biotransformacji 2-oksopropanofosfonianu dietylu

Zastosowanie cyjanobakterii w biotransformacji 2-oksopropanofosfonianu dietylu GÓRAK M., ŻYMAŃCZYK-DUDA E.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 2, 123–128 Celem przeprowadzonych badań było zastosowanie mikroorganizmów fotoautotroficznych jako biokatalizatora w redukcji β-ketoalkilofosfonianu dietylu. Przeprowadzone badania przesiewowe wskazały szczepy cyjanobakterii Arthrospira maxima CCALA 027 oraz Nodularia sphaerocarpa CCALA 114 jako zdolne do redukcji 2-oksopropanofosfonianu dietylu do odpowiedniego 2-hydroksypropanofosfonianu dietylu. W trakcie 7-dniowego procesu biokonwersji stopień przereagowania substratu w przypadku zastosowania wymienionych szczepów wynosił odpowiednio 26,4% oraz 12,9%, zaś czystość optyczna produktu w obu przypadkach wyniosła ponad 99%. Słowa kluczowe: biotransformacja, cyjanobakterie, redukcja ketofosfonianów Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Zastosowanie koagulantów do oczyszczania fazy ciekłej z przetwarzania gnojowicy trzody chlewnej

Zastosowanie koagulantów do oczyszczania fazy ciekłej z przetwarzania gnojowicy trzody chlewnej MARSZAŁEK M., KOWALSKI Z., MAKARA A., STOKŁOSA K.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 227–234 Produktem ubocznym hodowli trzody chlewnej metodą bezściółkową jest gnojowica, będąca płynną mieszaniną ekskrementów zwierzęcych i wody technologicznej z domieszką niewykorzystanych pasz. Ze względu na niesiony ładunek substancji organicznych oraz biogennych, gnojowica może przyczyniać się do skażenia ekosystemów, dlatego należy ją właściwie zagospodarować. W artykule przedstawiono wyniki badań oczyszczania fazy ciekłej przetworzonej gnojowicy świńskiej z wykorzystaniem handlowych koagulantów. Stwierdzono, że zastosowanie koagulantów do oczyszczania fazy ciekłej z przetworzonej gnojowicy świńskiej jest działaniem celowym i korzystnym. Uzyskano stopień redukcji zawartości ChZT (78,5%), fosforu (87%), barwy (91%) i mętności (97%) w próbkach fazy ciekłej z przetwarzania gnojowicy świńskiej. Słowa kluczowe: gnojowica świńska, koagulanty, faza ciekła gnojowicy, oczyszczanie Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Inhibicja enzymatyczna wolnowiążąca

Inhibicja enzymatyczna wolnowiążąca PAWEŁCZAK M. , HUREK J.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 4, 377–384 Inhibitory enzymów otrzymywane są głównie w celu ich zastosowania w medycynie, ochronie plonów, czy przemyśle spożywczym. Wolnowiążące się z enzymem inhibitory stanowią grupę inhibitorów nieklasycznych i ten typ inhibicji wymaga bardziej złożonej analizy danych kinetycznych. Znajomość mechanizmów hamowania enyzmów przez inhibitory jest kluczowa dla projektowania nowych, bardziej efektywnych związków tego typu. Poniżej przedstawiono algorytm pozwalający na rozstrzygnięcie jaki jest mechanizm inhibicji wolnowiążącej oraz oryginalny sposób obliczenia stałej Ki dla każdego z tych mechanizmów. Słowa kluczowe: kinetyka enzymatyczna, inhibicja wolnowiążąca, mechanizmy inhibicji wolnowiążącej Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Tokoferole i tokotrienole jako witamina E

Tokoferole i tokotrienole jako witamina E ZIELIŃSKA A., NOWAK I.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 7, 585–591 Pod nazwą witaminy E została określona grupa organicznych związków chemicznych, o zbliżonej aktywności fizjologicznej. Obecnie znanych jest osiem naturalnie występujących homologów, wśród których wymienia się α-, β-, γ-, δ-tokoferole oraz ich odpowiedniki w postaci α-, β-, γ-, δ-tokotrienoli. Wspólną cechą wszystkich tych związków jest obecność dwupierścieniowego szkieletu 6-hydroksychromanu oraz bocznego łańcucha izoprenoidowego. W artykule szczegółowo omówiono budowę i właściwości chemiczne substancji, dzięki którym znana powszechnie witamina E uważana jest za jeden z najsilniejszych i najskuteczniejszych antyoksydantów. Słowa kluczowe: tokoferole, α-T, tokotrienole, witamina E, antyoksydanty Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Wybrane własności toksykologiczne i ekotoksykologiczne dodatku do spalania paliw ciekłych

Wybrane własności toksykologiczne i ekotoksykologiczne dodatku do spalania paliw ciekłych GUZIAŁOWSKA-TIC J.

Proszę cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 10, 831–836 W związku z procedurami REACH producenci i importerzy są zobowiązani do dostarczenia dokumentacji rejestracyjnej, zawierającej informacje o substancji chemicznej, w szczególności o jej toksycznych i ekotoksycznych właściwościach. W pracy przedstawiono wybrane wyniki badań toksykologicznych i ekotoksykologicznych dodatku do paliw ciekłych, które w kolejnym etapie są niezbędne do sporządzenia oceny i raportu bezpieczeństwa chemicznego. Słowa kluczowe: rozporządzenie REACH, dodatek do paliw ciekłych, właściwości toksykologiczne, właściwości ekotoksykologiczne Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Aspekty prawne gospodarowania odpadowymi podkładami kolejowymi

Aspekty prawne gospodarowania odpadowymi podkładami kolejowymi KUKULSKA-ZAJĄC E., KRÓL A., KRASIŃSKA A.

Proszę cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 979–982 W artykule przedstawiono przegląd obowiązujących aktów prawnych dotyczących prawidłowego postępowania z odpadowymi podkładami kolejowymi, pod kątem możliwości ich ponownego wykorzystania. Szczególną uwagę zwrócono na sposób postępowania podczas zmiany klasyfikacji tych podkładów z odpadu niebezpiecznego na odpad inny niż niebezpieczny. Słowa kluczowe: podkłady kolejowe, odpady niebezpieczne, zmiana klasyfikacji Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more

Zasady Schiffa – interesujący zakres zastosowań w różnych dziedzinach nauki

Zasady Schiffa – interesujący zakres zastosowań w różnych dziedzinach nauki BRODOWSKA K., ŁODYGA-CHRUŚCIŃSKA E.

Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 68, 2, 129–134 Kompleksy metali odgrywają istotną rolę zarówno w rolnictwie, jak również chemii farmaceutycznej i przemysłowej. Zasady Schiffa są produktami kondensacji pierwszorzędowych amin i związków karbonylowych. Związki te oraz ich kompleksy z metalami są coraz częściej stosowane jako katalizatory, polimery i barwniki. W artykule przedstawiono właściwości zasad Schiffa oraz korzyści wynikające z ich stosowania w różnych gałęziach przemysłu. Słowa kluczowe: zasady Schiffa, kompleksy metali, chemia koordynacyjna Czytaj więcej w pliku PDF pdf-icon...
Read more