Z opublikowanych przez GUS i Ministerstwo Gospodarki danych o realizacji zadań gospodarczych w kraju w minionych trzech kwartałach br. prezentujemy poniżej najważniejsze z nich, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w krajowym przemyśle chemicznym. Na wstępie jednak – o sytuacji ogólnokrajowej, która rozwijała się w miarę stabilnie przy umiarkowanym tempie wzrostu. Niestety, nie można tego powiedzieć o krajowej sytuacji demograficznej, która jest mało stabilna. I tak, aczkolwiek stan ludności w kraju, który wyniósł na koniec września 38.462 tys. osób był o 5 tys. wyższy od stanu w czerwcu br., ale jednocześnie okazał się aż o 30 tys. osób niższy od tego sprzed roku, tj. 30.09.2014. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw było, w kolejnych trzech kwartałach, wyższe niż przed rokiem; łącznie w okresie 9 miesięcy wzrosło o 1,1% i na koniec września br. wyniosło 5.587 tys. osób. W ciągu roku zwiększyła się Polsce również liczba emerytów o – 24 tys. osób do 8.881 tys. Pozytywnym zjawiskiem była sytuacja w zakresie bezrobocia....
Read more
Category Archives: 2015
„Fizykochemiczne fanaberie” Studenckiego Koła Naukowego Chemików na X Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej, 70 lat polskiej chemii w Oświęcimiu, Sprawozdanie z sympozjum naukowego „I Sympozjum Kinetyczne IChPW”
“Fizykochemiczne fanaberie” Studenckiego Koła Naukowego Chemików na X Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej
Gliwice, 17 października 2015 r. 17 października 2015 r. w odmętach Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej w Gliwicach członkowie Studenckiego Koła Naukowego Chemików (SKNCh) wraz z doktorantami Wydziału Chemicznego brali udział w organizowanej na Politechnice Śląskiej już po raz dziesiąty Nocy Naukowców. Dla SKNCh było to już trzecie starcie z tą inicjatywą. W tym roku wydarzenie organizowano pod intrygująco brzmiącym hasłem „Fizykochemiczne fanaberie”. Jak wszyscy wiemy, tak naprawdę chemia nie może istnieć bez fizyki i vice versa. Te dwie nauki przenikają się wzajemnie i dopiero szersze spojrzenie na rzeczywistość uświadamia nam, że żaden ścisły umysł nie może ograniczyć się tylko do jednej z tych nauk.70 lat polskiej chemii w Oświęcimiu
Oświęcim, 6 listopada 2015 r. Zakłady Chemiczne w Oświęcimiu obchodzą jubileusz 70 –lecia istnienia. Zakłady wielokrotnie zmieniały nazwę. Przy zakładach powstał i działa Oddział SITPChem, który uczci jubileusz 70-lecie seminarium oraz spotkaniem koleżeńskiem w Klubie Technika.Sprawozdanie z sympozjum naukowego „I Sympozjum Kinetyczne IChPW”
Zabrze, 9-10 grudnia 2015 r. Od 9 do 10 grudnia...Kazimierz KAPITAŃCZYK (1905–1970), Profesor Alicja Dorabialska (1897–1975)
Kazimierz KAPITAŃCZYK (1905–1970)
W grudniu br. obchodzimy 110–lecie przyjścia na świat wiernego syna Ziemi Wielkopolskiej, przyszłego wybitnego chemika. W życiu naukowym i zawodowym związany głównie ze środowiskiem poznańskim, gdzie pracował i działał w latach przed i po II wojnie światowej. Badacz związków chemicznych amfoterycznych, koloidów i katalizatorów – autor wielu publikacji na ten temat. Wybitny organizator placówek naukowych we wspomnianym okresie; pionier w nauczaniu, szczególnie w pierwszych latach powojennych, chemii fizycznej i organicznej na terenie Poznania i Szczecina. Wielki popularyzator nauki, także w kręgach pozaakademickich. Do nauk ścisłych wprowadzał szeroko pojęte akcenty humanizacji nauki i techniki; był wielkim propagatorem wielu, pozanaukowych form ich wzbogacania, m.in. poprzez muzykę.Profesor Alicja Dorabialska (1897–1975)
W dniu 7 sierpnia br. minęła 40. rocznica śmierci prof. Alicji Dorabialskiej, współzałożycielki Wydziału Chemicznego Politechniki Łódzkiej i w zasadzie pierwszego dziekana tego wydziału. Cztery dekady, jakie upłynęły od Jej śmierci sprawiły, że tylko najstarsi członkowie SITPChem i PTChem mieli okazję poznać wyjątkowy urok, jaki Pani Profesor roztaczała wokół siebie. Wykładała...Międzynarodowy Kongres Chemii ,,Chemical Industry Summit & Awards Gala” w Warszawie
Międzynarodowy Kongres Chemii ,,Chemical Industry Summit & Awards Gala” w Warszawie Wręczenie nagród „Diamenty Polskiej Chemii” Warszawa, 12 października 2015 r.
12 października 2015 r. w Hotelu InterContinental w Warszawie odbyła się kolejna, czwarta już edycja, Międzynarodowego Kongresu Chemii organizowana przez Executive Club we współpracy z firmą doradczą PwC Polska. Należy nadmienić, że renomowany Executive Club, działający już od dziesięciolecia w Polsce, grupuje największe i najbardziej prestiżowe przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne, który poprzez liczne spotkania, wymianę poglądów oraz określone inspiracje i działania kształtuje główne nurty gospodarczej działalności. Stało się już tradycją, że klub, obok innych branżowych imprez, na jesieni organizuje uroczystą galę poświęconą problematyce chemii, w wydaniu krajowym i międzynarodowym. W tegorocznej, jak zawsze świetnie zorganizowanej, „Chemical Industry Summit & Awards Gala” wzięli udział liczni przedstawiciele chemicznej profesji. Patronów i partnerów gali było bardzo wielu; nie sposób wszystkich wymienić; pozostańmy wybiórczo przy kilku – były to Ministerstwa Gospodarki oraz Skarbu Państwa; Fertilizers Europe oraz PlasticsEurope; Agencja Rozwoju Przemysłu; Grupa Azoty, Ciech...Polska chemia powinna poszukiwać przewag konkurencyjnych w ścisłej kooperacji z jednostkami naukowymi
Polska chemia powinna poszukiwać przewag konkurencyjnych w ścisłej kooperacji z jednostkami naukowymi – wywiad z Krystianem Paterem, Członkiem Zarządu PKN ORLEN S.A. ds. Produkcji
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2014, 69, 11, 729–732 Panie Prezesie, dziękuję za spotkanie z czytelnikami miesięcznika CHEMIK w wydaniu poświęconym paliwom i biopaliwom. Proszę o Pana opinię, jaka jest obecnie branża rafineryjna w Polsce i jakie jest światowe otoczenie? Branża rafineryjna w Polsce i na świecie w ostatnich latach stanęła przed znaczącymi wyzwaniami. Spowolnienie gospodarcze w krajach Unii Europejskiej, nadpodaż mocy rafineryjnych, kosztowna polityka klimatyczna, a także rosnąca konkurencja producentów paliw z Rosji i Bliskiego Wschodu, czy rewolucja łupkowa w USA spowodowały, że sytuacja europejskiego sektora naftowego stała niezwykle trudna. W Polsce jesteśmy jednak w bardziej komfortowej sytuacji niż reszta Europy. Obecnie polski przemysł rafineryjny ma znaczący poziom przerobu ropy naftowej na poziomie 26 mln ton rocznie, z czego ponad 60% surowca konsumuje płocka rafineria. Pod względem wykorzystania potencjału aktywów rafineryjnych jesteśmy w czołówce krajów starego kontynentu....Francis ASTON (1877–1945)
W listopadzie br. mija 70 lat, gdy zakończył życie jeden z bardziej znanych angielskich, chemików z wykształcenia, a fizykochemików z profesji. Jako pierwszy w nauce badał i udowodnił istnienie w przyrodzie izotopów pierwiastków chemicznych. Odkrywca 212 naturalnych trwałych nuklidów (jąder atomów) spośród 287 obecnie znanych. Twórca i konstruktor znacznie ulepszonych wersji spektrografu masowego J.J. Thomsona, tworząc w kolejnych latach trzy, coraz doskonalsze, jego odmiany. Wieloletni profesor Uniwersytetu w Cambridge, członek m.in. Towarzystwa Królewskiego w Londynie oraz Akademii Nauk ZSRR. Laureat Nagrody Nobla z dziedziny chemii (1922) głównie za odkrycie dużej liczby izotopów pierwiastków oraz sformułowanie tzw. prawa liczb całkowitych (masy atomowej izotopów).
Francis William Aston urodził się 1 września 1877 r. w Harborne, wówczas samodzielnej osadzie, obecnie dzielnicy miasta Birmingham w środkowej Anglii. Jego dziadek, ze strony matki, był producentem broni palnej, rodzice byli właścicielami farmy. Francis, po ukończeniu miejscowej szkoły, pobierał nauki w Mason College, przekształconym później w Uniwersytet w Birmingham. W kolegium, poza przedmiotami podstawowymi, nauczył się...
Read more
Podmioty przemysłu chemicznego na „Liście 2000” Rzeczpospolitej. Biokomponenty w biopaliwach w Polsce
Z końcem października br. dziennik „Rzeczpospolita”, zgodnie z 14-letnią już tradycją ogłosił na swoich łamach „Listę 2000” – dobrowolnie zgłoszonych, największych (wg wielkości przychodów ze sprzedaży) krajowych przedsiębiorstw sektorów produkcji, handlu, usług i finansów za rok 2014. Z listy tej dokonaliśmy dla naszych Czytelników wyboru firm zaliczanych do przemysłu chemicznego (wg PKD 20,21 i 22 – zaznaczone w Tablicy 1 pogrubionym drukiem) oraz niektórych z branż pokrewnych (paliwa, papier), lub usługowych na rzecz chemii. Zanim jednak przedstawimy nieco szczegółów dotyczących „naszych” branż, kilka informacji ogólnych o całej „Liście 2000”, którą, ze względu na koncentrację na niej największych podmiotów, uznać można za określoną wizytówkę krajowej gospodarki. Mimo, że, jak wiadomo, cała krajowa gospodarka rozwijała się w minionym roku w tempie ok. 3,3%, to jednak generalnym akcentem „Listy 2000”, szczególnie w porównaniu do listy z roku poprzedzającego (wyniki za 2013 r.), jest określona stagnacja podmiotów (a nawet regres), w tym wybranych największych, z licznymi jednak pozytywnymi wyjątkami. Firmy z omawianej...
Read more
Wyniki I półrocza 2015 w branżach przemysł chemicznego. Firmy polskie na „Liście 500” Rzeczpospolitej – największych firm w Europie Środkowo-Wschodniej
W kolejnych poprzednich edycjach Chemika przedstawiliśmy wyniki I półrocza br., dotyczące całości gospodarki, a przede wszystkim przemysłu chemicznego, ale, dla tego ostatniego, jedynie w podziale na trzy działy tego przemysłu PKD 20,21 i 22 (chemikalia, farmaceutyki oraz wyroby z gumy i tworzyw sztucznych). Dopiero w ostatnich dniach opublikowane zostały przez Ministerstwo Gospodarki wyniki wspomnianego okresu, w bardziej szczegółowym podziale, wg systemu PKD, na grupy (branże) przemysłowe i z tych materiałów dokonaliśmy dla naszych Czytelników wyboru najważniejszych danych statystycznych, które prezentujemy w Tablicach 1 i 2.
Czytaj więcej w pliku PDF
...
Read more
... Zygmunt WRÓBLEWSKI (1845–1888)
„Ty co lotne ściskasz gazy, że aż marzną wśród szklanicy…” z zapisków o Z. Wróblewskim w annałach Biblioteki Jagiellońskiej
170 lat temu urodził się jeden z wybitnych fizyków polskich XIX w., którego przedmiotem badań i osiągnięć była głównie chemia fizyczna; wymieniamy Go w naszym „Kalendarium chemików”. W latach młodzieńczych powstaniec styczniowy, później student i pracownik naukowy kilku uczelni europejskich. Wreszcie profesor fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tamże ściśle współpracował i osiągał sukcesy wspólnie z chemikiem Karolem Olszewskim. Obydwaj zasłynęli w historii nauki i techniki, jako pierwsi na świecie, którzy dokonali statycznego skroplenia głównych składników powietrza. Uhonorowany członkostwem Krakowskiej Akademii Umiejętności oraz Akademii Nauk w Berlinie i w Wiedniu. Zygmunt Florenty Wróblewski przyszedł na świat w wielodzietnej polskiej rodzinie, 28 października 1845 r. w Grodnie, pozostającym wówczas pod zaborem rosyjskim (obecnie Białoruś). Po ukończeniu, ze srebrnym medalem, miejscowego gimnazjum, wykazując już w szkole znaczne uzdolnienia do nauk ścisłych, podjął w 1862 r. studia na Uniwersytecie w Kijowie. Już w następnym roku wybucha Powstanie Styczniowe, w przebieg...Analiza złożonych materiałów o strukturze włókien mineralnych w oparciu o nieinwazyjne metody spektroskopowe
Analiza złożonych materiałów o strukturze włókien mineralnych w oparciu o nieinwazyjne metody spektroskopowe ŚMISZEK-LINDERT W., BAJOREK A., KUBACKI J.
Proszę cytować jako: CHEMIK 2015, 69, 7, 411–418 W artykule przedstawiono skład chemiczny warstwy powierzchniowej i objętościowej wełny szklanej i skalnej. Analizy zostały przeprowadzone przy użyciu dwóch metod instrumentalnych (nieinwazyjnych technik), rentgenowskiej analizy fluorescencyjnej (XRF, X-Ray Fluorescence) i rentgenowskiej spektrometrii fotoelektronów (XPS, X-Ray Photoelectron Spectroscopy). Zaobserwowano, że skład wełny szklanej i skalnej jest zróżnicowany. Charakteryzuje się on zawartością głównych tlenków, takich jak SiO2, Al2O3, CaO, MgO oraz Fe2O3. Analizowane wełny mineralne są materiałami o złożonym składzie chemicznym, a użyte metody spektroskopowe w dobrym stopniu odzwierciedlają ich główne składniki. Wykazano przewagę rentgenowskiej analizy fluorescencyjnej (XRF) nad metodą XPS, oraz ich wzajemną komplementarność. Słowa kluczowe: Wełna mineralna, nieorganiczny materiał izolacyjny, XRF, XPS Czytaj więcej w pliku PDF...