Przemysław KWOLEK* – Katedra Materiałoznawstwa, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów; PatrycjaGÓRECKA; Andrzej OBŁÓJ – Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów; Urszula KWOLEK – Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński, Kraków; Kamil DYCHTOŃ; Marcin DRAJEWICZ; Jan SIENIAWSKI – Katedra Materiałoznawstwa, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 7, 361–368
Aluminium i jego stopy, dzięki małej gęstości i dobrym właściwościom mechanicznym (szczególnie po umacniającej obróbce cieplnej), są szeroko stosowane jako materiał konstrukcyjny, m. in. w lotnictwie i motoryzacji. Dla poprawy ich odporności korozyjnej i zwiększenia przyczepności powłok malarskich do ich podłoża, prowadzony jest proces anodowania. Wytwarzane powłoki tlenkowe cechują się małą twardością i odpornością na zużycie w warunkach tarcia. Powłoki o lepszych właściwościach tribologicznych wytwarzane są w procesie anodowania twardego. Charakterystyczne jego cechy, to niska temperatura elektrolitu (najczęściej < 273 K) i duża gęstość prądu (> 2,5 A∙dm−2) [1]. Grubość wytwarzanych powłok Al2O3 jest zwykle większa od 51 μm [2]. Elementy konstrukcyjne ze stopów aluminium po anodowaniu twardym są stosowane w lotnictwie i motoryzacji (m. in. cylindry i tłoki silników spalinowych, elementy układów hydraulicznych i pneumatycznych) [1]. Wysokie wymagania stawiane powłokom stosowanym w tych dziedzinach techniki wymagają dalszej poprawy przede wszystkim ich właściwości tribologicznych. Materiały odporne na zużycie ścierne powinny się cechować dużą twardością i małą wartością współczynnika tarcia. Twardość powłok wytwarzanych w procesie anodowania twardego osiąga wartości do 500 HV (zależy od składu chemicznego stopu), natomiast ich współczynnik tarcia 0,25. Poprawę właściwości tribologicznych można osiągnąć przez zmniejszenie wartości współczynnika tarcia.