Mateusz SZALA*, Leszek SZYMAŃCZYK – Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Nowych Technologii i Chemii, Warszawa
Prosimy cytować jako: CHEMIK 2016, 70, 1, 51–58

Współczesny materiał wybuchowy kruszący powinien charakteryzować się wysokimi parametrami detonacyjnymi (prędkość detonacji >7,5 km/s) oraz niską wrażliwością na uderzenie (15 J), tarcie (360 N), a także brakiem detonacji po przestrzeleniu pociskiem lub strumieniem kumulacyjnym. Pozostałe wymagania dotyczące właściwości są silnie związane z rodzajem formy użytkowej, w której będzie zastosowany. Np. do pocisków burzących o dużym wagomiarze poszukuje się kompozycji topliwych, umożliwiających elaborację poprzez odlewanie; temperatura topnienia nie może przekroczyć 110ºC i związek musi być stabilny w fazie ciekłej (trotyl, dinitroanizol). Do pocisków o małym kalibrze poszukuje się materiałów o niskiej średnicy krytycznej (heksogen). Jeżeli przewidywana jest deelaboracja materiału, to poszukiwane są materiały rozpuszczalne w popularnych i dostępnych rozpuszczalnikach, np. woda (nitrotriazolon), aceton (heksogen) itp. Osobnym, ale ważnym, czynnikiem determinującym przydatność materiału wybuchowego jest jednostkowy koszt wytworzenia. Jeżeli proces technologiczny wymaga wysokich temperatur, długich czasów kontaktu reagentów, złożonych substratów, jest wieloetapowy a wydajności etapów są niskie, to nawet materiał o pożądanych właściwościach nie znajdzie szerszego zastosowania. Przykładem materiału wybuchowego będącego standardem wśród MW o obniżonej wrażliwości jest 1,3,5-triamino-2,4,6-trinitrobenzen (TATB). Przy gęstości 1,80 g/cm3 ma prędkość detonacji 7,3 km/s i wrażliwość na uderzenie 50 J [1], lecz ze względu na relatywnie wysoki koszt wytworzenia, jego użycie jest ograniczone do konstrukcji specjalnych.

Czytaj więcej w pliku PDF