„Ty co lotne ściskasz gazy, że aż marzną wśród szklanicy…”
z zapisków o Z. Wróblewskim
w annałach Biblioteki Jagiellońskiej

170 lat temu urodził się jeden z wybitnych fizyków polskich XIX w., którego przedmiotem badań i osiągnięć była głównie chemia fizyczna; wymieniamy Go w naszym „Kalendarium chemików”. W latach młodzieńczych powstaniec styczniowy, później student i pracownik
naukowy kilku uczelni europejskich. Wreszcie profesor fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tamże ściśle współpracował i osiągał sukcesy wspólnie z chemikiem Karolem Olszewskim. Obydwaj zasłynęli w historii nauki i techniki, jako pierwsi na świecie, którzy dokonali
statycznego skroplenia głównych składników powietrza. Uhonorowany członkostwem Krakowskiej Akademii Umiejętności oraz Akademii Nauk w Berlinie i w Wiedniu.

Zygmunt Florenty Wróblewski przyszedł na świat w wielodzietnej polskiej rodzinie, 28 października 1845 r. w Grodnie, pozostającym wówczas pod zaborem rosyjskim (obecnie Białoruś). Po ukończeniu, ze srebrnym medalem, miejscowego gimnazjum, wykazując
już w szkole znaczne uzdolnienia do nauk ścisłych, podjął w 1862 r. studia na Uniwersytecie w Kijowie. Już w następnym roku wybucha Powstanie Styczniowe, w przebieg którego aktywnie się angażuje. Aresztowany, za udział w Powstaniu, w lipcu 1863 r. zostaje przez władze carskie zesłany, początkowo do Tomska, a następnie do Cywińska
na Syberii. W czasie 6-letniego okresu wygnania angażuje się we własne kształcenie, z racji jednak na ciężkie i prymitywne warunki carskiej zsyłki, nie przynosi to rezultatu. Mimo to, dokonuje tam głębokich własnych przemyśleń dotyczących nauk fizycznych, które w przyszłych latach okażą się inspirujące w dalszej karierze naukowej.

Czytaj więcej w pliku PDF