Karolina Skołucka-Szary*, Piotr Riesk e, Sylwester Piask owsk i – Laboratorium Naukowo-
Badawcze, Celther Polska Sp. z o.o., Zakroczym
Please cite as: CHEMIK 2016, 70, 2, 89–98

Chityna (z greckiego chiton – okrycie) jest drugim po celulozie, pod względem dostępności, polisacharydem obecnym w przyrodzie. Po raz pierwszy została wyizolowana z grzybów w 1811 r. przez H. Braconnot [1], natomiast jej strukturę chemiczną scharakteryzował w swojej pracy doktorskiej szwajcarski naukowiec A. Hofmann w 1930 r. [2].

Chityna jest liniowym polisacharydem, składającym się z merów 2-acetyloamino-2-deoksy-D-glukozy połączonych wiązaniami β-glikozydowymi w pozycji 1,4. Pod względem budowy chemicznej różni się od celulozy obecnością grupy acetyloaminowej –NHCOCH3 (w pozycji 2 w jednostce N-acetyloglukozoaminy) w miejscu jednej z grup hydroksylowych [3]. Szacuje się, że od 1010 do 1012 t chityny jest biosyntetyzowane każdego roku [4]. Jest ona głównie składnikiem ścian grzybów [5] i pancerzy stawonogów (skorupiaków, owadów i pajęczaków) [6÷8], ale można ją także znaleźć w gąbkach [6] oraz koralowcach [9]. Do prac laboratoryjnych i celów przemysłowych pozyskuje się ją jednak głównie z morskich bezkręgowców, takich jak: kraby, krewetki, homary oraz kryl, nie skomplikowanym, ale czasochłonnym procesie; w pierwszym etapie następuje rozdrobnienie pancerzy skorupiaków, a następnie pozbawienie ich CaCO3 (najczęściej obróbka stężonym HCl), białek (obróbka NaOHaq.), a na końcu odbarwienie [10÷12]. Szczegółowy dobór warunków izolacji chityny jest ściśle związany z jej biologicznym źródłem.

Czytaj więcej w pliku PDF