Chemik 2016-08

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy,

Sierpniowe wydanie przynosi smutne wieści. 5 sierpnia zmarł Pan Marian Grobelny, w latach 1966–1982 redaktor naczelny miesięcznika Chemik. Zawsze wspierał – swoją wiedzą, doświadczeniem i pracą – redakcję. Był naszym Wspaniałym Przyjacielem – najbardziej doświadczonym i najbardziej wytrwałym. Żegnamy Go w smutku i zadumie.

Wydanie otwiera krótka rozmowa z Panią Prezes TEVA Operations Poland, przybliżająca historię firmy, od fabryki Alberta Wandera z 1931 roku, poprzez POLFĘ Kraków, Plivę, aż po dzisiejszą Tevę. Ten wywiad nawiązuje do prezentowanej na następnych stronach 85-letniej historii krakowskiej fabryki Teva.

Część merytoryczną rozpoczyna bardzo ciekawa publikacja PT Autorów z Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej, w której przedyskutowane zostały niektóre zagadnienia związane z formułowaniem kwerend wyszukiwawczych oraz strategiami przeszukiwania internetowych baz struktur i związków chemicznych. Autorzy zwracają uwagę na najnowsze rozwiązania w tym zakresie, w tym na strategie bazujące na koncepcjach rozmytych podstruktur, strategie 2D i 3D podobieństwa chemicznego, ontologiczne oraz podobieństwa typu struktura-właściwości. Z kolei PT Autorki z Przemysłowego Instytutu Motoryzacji z Warszawy zaprezentowały charakterystykę wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych emitowanych podczas spalania biopaliw transportowych, używając do badań samochodu zasilanego biopaliwem zawierającym mieszanki FAME oraz HVO, a otrzymane wyniki porównały do wartości charakterystycznych dla handlowego oleju opałowego. PT Autorzy z Instytutu Nowych Syntez Chemicznych z Puław oceniają niepewność pomiaru przy wyznaczaniu aktywności katalizatorów parowej konwersji metanu z parą wodną w 4-kanałowym reaktorze typu Tiomkina, wykorzystując metodę szacowania tej niepewności, opierając się na wiedzy o procesie pomiarowym i zależnościach fizycznych pomiędzy mierzonymi parametrami.

Pod winietą Przemysł Chemiczny w Statystyce podajemy, za GUS, który ogłosił pierwsze, jeszcze niepełne dane nt. gospodarki Polski w I półroczu 2016, wyciąg z najważniejszych statystyk, dotyczących szczególnie przemysłu chemicznego na tle sytuacji ogólnokrajowej i w innych działach przemysłu. Zaprezentowano zatrudnienie i płace w przemyśle – stan 30.06. 2016 na tle sytuacji w 2015 r.; pokazano produkcję sprzedaną przemysłu w I półroczu 2016 (na tle I półrocza 2015) oraz wielkości produkcji ważniejszych chemikaliów i pokrewnych w tym czasie. Zestawiono także dane statystyczne – wyniki uzyskane przez inne kraje, głównie z Unii Europejskiej.

W Kalendarium Chemików – w 140 rocznicę urodzin – przypominamy postać Profesora Karola Dziewońskiego, wybitnego chemika organika, głównie w dziedzinie farmaceutyków i barwników, Profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, związanego z Krakowem i krakowskim przemysłem farmaceutycznym, zwłaszcza w okresie II wojny światowej; Profesor był wybitnym badaczem i pedagogiem, twórcą tzw. Szkoły Profesora Dziewońskiego. Podczas okupacji niemieckiej był objęty zbrodniczą akcją „Sonderaktion Krakau”.

Pośród Aktualności ciekawe doniesienie o tym, że 17 największych polskich przedsiębiorstw, w tym Grupa Azoty, powołuje Polską Fundację Narodową, której zadaniem będzie promocja polskiej gospodarki, a także kształtowanie pozytywnego wizerunku spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz prowadzonych przez nie inwestycji w Polsce i za granicą. Fundatorami Polskiej Fundacji Narodowej są czołowe polskie koncerny z kluczowych sektorów gospodarki: energetyki, transportu, logistyki, wydobycia, hutnictwa, paliw, ubezpieczeń, chemii, sektora finansowego, nieruchomości, a także gier losowych. A pod winietą Innowacje, m.in. o tym, że polscy fizycy (z Wydziału Fizyki UW) tworzą pierwszy w dziejach hologram fotonu oraz o biomateriale, wtryskiwanym do zęba i utwardzanym za pomocą światła UV, który może regenerować zęby.

Sierpień pełen słońca i pogody, zamyka jednak czas letnich wakacji. Życzymy jeszcze ostatnich pięknych dni lata.

Zapraszamy do lektury

redakcja

SPIS TREŚCI

Zmarł dr hab. inż. Marian GROBELNY II okł.
Od redakcji 408
Teva jest na tyle znanym w świecie producentem, że klienci mają pozytywne skojarzenia z jakością i dostępnością produkowanych u nas leków – wywiad z Panią Dorotą SZOPIŃSKĄ–WÓJCIK, prezes TEVA Operations Poland 409
Grzegorz FIC, Mariusz SKOMRA, Barbara DĘBSKA
Współczesne strategie przeszukiwania baz struktur i związków chemicznych
410
Joanna CZARNOCKA, Małgorzata ODZIEMKOWSKA
Charakterystyka wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych emitowanych z silnika wysokoprężnego zasilanego biopaliwami I i II generacji
419
Kamila MICHALSKA, Janusz KRUK
Ocena niepewności pomiaru przy wyznaczaniu aktywności katalizatorów parowej konwersji metanu z parą wodną w 4-kanałowym reaktorze typu Tiomkina
426
85 lat krakowskiej fabryki Teva 432
PRZEMYSŁ CHEMICZNY W STATYSTYCE
Wybrane wyniki I półrocza 2016 r. w Polsce, przemyśle i „chemii” oraz w pozostałych krajach
434
KALENDARIUM CHEMIKÓW – POLSKICH I EUROPEJSKICH
Karol DZIEWOŃSKI (1876–1943)
437
WSPOMNIENIE
Dr hab. inż. Marian GROBELNY (1926-2016)
439
ZGŁOSZENIA PATENTOWE – POLSKIE I ZAGRANICZNE 442
AKTUALNOŚCI Z FIRM 414
Z PRASY ŚWIATOWEJ – INNOWACJE: ODKRYCIA, PRODUKTY I TECHNOLOGIE 451