Category Archives: nr_2015

Chemik 2015-12

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy, W ostatnim tegorocznym wydaniu wracamy do tematyki surowców i energii dla chemii – teraz w kontekście wykorzystania węgla. Do głównych sił napędowych rozwoju technologii zgazowania węgla do 2020 r. należy globalna nierównowaga dostępu do zasobów gazu ziemnego i ropy naftowej oraz związane z tym polityczne napięcia, a także koniunkturalne niestabilne w niektórych krajach ceny paliw kopalnych, w tym gazu ziemnego i ropy naftowej (…). Zgazowanie węgla w dużej skali w Polsce jest realne– mówił prof. Marek Ściążko z AGH (wnp.17–06–2015), a wcześniej w ubiegłorocznej rozmowie na łamach naszego miesięcznika (Chemik 12/2014). Profesor Andrzej Mianowski, przypominając niektóre znane technologie chemicznego przetwórstwa węgla, poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego w Polsce węgiel jest praktycznie surowcem tylko dla energetyki zawodowej i komunalnej? Aktualizuje produkty węglopochodne procesu koksowania, upłynnianie i zgazowanie węgla; pokazuje możliwości wykorzystania gazu syntezowego – podstawowego produktu zgazowania, stanowiącego wyjściowy surowiec do dalszego przetwarzania; euforie i kryzys CTW; wskazuje perspektywy węgla...
Read more

Chemik 2015-11

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy, Niniejsze wydanie kolejny raz w ostatnich latach poświęcamy „Paliwom i Biopaliwom”. Otwiera je rozmowa z Krystianem Paterem, Członkiem Zarządu PKN Orlen S.A. ds. Produkcji, który nie tylko prezentuje branżę rafineryjną i jej światowe otoczenie, ale także PKN ORLEN S.A. – jako zintegrowany międzynarodowy koncern sektora Oil&Gas; konkluduje, że „Polska chemia powinna poszukiwać przewag konkurencyjnych w ścisłej kooperacji z jednostkami naukowymi. Powinniśmy stawiać na współpracę nauki z biznesem w celu generowania innowacji podnoszących zarówno wartość firm jak i ich ofertę.” Dziękujemy za ten interesujący wywiad. W kolejnych publikacjach PT Autorzy z Biura Rozwoju i Działu ds. Technologii PKN ORLEN S.A. obszernie prezentują rozwój technologii produkcji paliw silnikowych w PKN ORLEN S.A. w ostatnich 25. latach i wskazują perspektywy na przyszłość, a PT Autorzy Instytutu Chemii PW, ORLEN Paliwa i PKN ORLEN S.A. opisują LPG jako specyficzne paliwo silnikowe, które w Polsce jest używane w prawie 3...
Read more

Chemik 2015-10

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy, Październikowe wydanie miesięcznika CHEMIK – Zrównoważony rozwój – od kilku lat towarzyszy debacie na ten temat podczas dorocznej Konferencji „Ochrona Środowiska. Nowoczesne programy ekologiczne”. Szesnasta edycja tych spotkań będzie się odbywała od 21 do 23 października w Ustroniu; wnioski i rezolucje z poprzednich edycji były wysyłane do osób i instytucji mających wpływ na ich realizację; prezentowaliśmy je także na łamach Chemika. Na co dzień nawet nie uświadamiamy sobie, jak wiele zmieniło się w ciągu ostatnich kilkunastu lat w przemyśle i w nauce w kontekście ochrony środowiska właśnie; dzisiaj jest to już określony sposób myślenia i spojrzenia na sprawy rozwoju, zawsze zrównoważonego rozwoju. W kilkunastu publikacjach na łamach tego wydania wskazywane są problemy, nowe rozwiązania i tendencje; prezentowane osiągnięcia i konkretne propozycje, od sposobów rafinacji odpadowych tłuszczy technicznych, poprzez zagadnienia związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest i nanosrebro w kontekście zagrożeń dla środowiska, aż po proekologiczne maty...
Read more

Chemik 2015-09

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy, Tuż przed początkiem nowego roku akademickiego, niniejsze wydanie otwieramy publikacją- wstępem do dyskusji na temat kształcenia na kierunku technologia chemiczna. Kierunek taki jest prowadzony w 13 uczelniach publicznych, których pozycja zapewnia samodzielność w określaniu programów studiów. Prezentując podstawy prawne kształcenia oraz charakterystykę kształcenia na tym kierunku, a także główne wymagania wg RGSW, Autorki formułują wiele pytań- dylematów dotyczących problemów kształcenia na kierunku technologia chemiczna, m.in.: czy istnieje kanon minimalnych wymagań kierunkowych w zakresie wiedzy i umiejętności, pozwalający nazwać absolwenta inżynierem lub magistrem inżynierem technologii chemicznej? Czy powinny istnieć wzorcowe efekty kształcenia dla tego kierunku? Czy powinien istnieć i jaki miałby być zakres regulacji zawodu inżynier technologii chemicznej? Ponieważ kształcenie inżynierów jest przedmiotem zainteresowania (i troski) również Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, dlatego już teraz zapraszamy w imieniu organizatorów do udziału w sesji na temat kształcenia inżynierów podczas XXI Seminarium z cyklu Przemysł Chemiczny – wyzwania...
Read more

CHEMIK 2015-08

chemik_2015_08-coverSzanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy, Sierpniowe upały w tym roku cieszyły letników, spędzały sen z powiek rolnikom, i trudziły bardzo wszystkich, którzy ten czas spędzili nie nad wodą, tylko w pracy, w mieście. Teraz już upały mijają pozostawiając wspomnienie gorącego lata. Sierpniowe wydanie, kolejne w ostatnich latach w przeważającej części poświęcamy biotechnologii. W tym roku także. W 10 merytorycznych publikacjach w wielu aspektach zaprezentowane są różne zagadnienia biotechnologii, od wpływu immobilizacji celulazy z Aspergillus sp EC 3.2.1.4. na aktywność katalityczną w reakcji enzymatycznej hydrolizy celulozy, poprzez mikrobiologiczną korozję metali, aminopeptydazy z roślin o dużym znaczeniu ekonomicznym, trehalozę szeroko stosowaną w różnych gałęziach przemysłu od czasu, kiedy opracowano wielkotonażową, biotechnologiczną metodę jej produkcji; nowy potencjalny surowiec kosmetyczny – glon słodkowodny Cladophora glomerata, aż po przyrodniczą użyteczność komunalnych osadów ściekowych. Proponujemy ponadto lekturę bardzo interesujących publikacji na temat m.in. nowoczesnych technik spektroelektrochemicznych jako narzędzia do badania procesów przeniesienia ładunku w polimerach koniugowanych oraz na...
Read more

CHEMIK 2015-07

chemik_2015_07-cover

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

Wydanie lipcowe miesięcznika CHEMIK ukazuje się w gorących letnich dniach, tuż po wielu ważnych dla środowiska i branży wydarzeniach. Zakończył obrady II Kongres „Polska Chemia’2015” zorganizowany z wielkim sukcesem przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego w Puławskim Parku Przemysłowo-Technologicznym w Puławach, a potwierdzeniem dobrej kondycji branży chemicznej w Polsce, co z satysfakcją konstatowali Gospodarze i Goście Kongresu, było oddanie do użytku kolejnych inwestycji: Grupa Azoty uruchomiła nową instalację do pastylkowania siarki o łącznym budżecie 25 mln PLN, dzięki której od 1 lipca br. Grupa Azoty SIARKOPOL rozpocznie w Osieku (woj. świętokrzyskie) wytwarzanie produktu o unikalnych właściwościach; także 1 lipca br. w obecności ministra skarbu państwa Andrzeja Czerwińskiego, podpisano i wmurowano akt erekcyjny pod budowę drugiej już Instalacji Granulacji Mechanicznej Nawozów w Grupie Azoty SA w Tarnowie; obecnie Grupa Azoty prowadzi w całej Polsce inwestycje za blisko 4 mld PLN, a do 2020 r. spółka zamierza przeznaczyć...
Read more

CHEMIK 2015-06

chemik_2015_06-cover

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

29 kwietnia br. w Grupie Azoty ZAK SA uroczyście otwarta została instalacja OxoviflexTM. To wielki sukces współpracy nauka-przemysł, bowiem inżynierowie z Grupy Azoty ZAK SA i naukowcy z ICSO „Blachownia” opracowali unikalny proces produkcyjny nowego nieftalanowego plastyfikatora – OxoviflexTM. To innowacyjny produkt o wysokim potencjale rynkowym. Jest nowoczesny, bezpieczny, konkurencyjny – podkreślał Adam Leszkiewicz, Prezes Zarządu Grupy Azoty ZAK SA podczas uroczystości w Kędzierzynie. Czerwcowe wydanie otwiera publikacja PT Autorów z Politechniki Śląskiej na temat identyfikacji miejsc aktywnych w kompleksach białkowych. Konstatując, że energia na powierzchni kompleksów białkowych nie jest rozłożona jednorodnie, a niektóre reszty aminokwasowe, nazywane miejscami aktywnymi albo hotspotami, mają największy wkład w energię wiązania – proponują metody obliczeniowe, zamiast droższych eksperymentalnych, do szybkiego i z dobrą dokładnością przewidywania reszt tworzących miejsca aktywne. W artykule dokonali przeglądu metod identyfikacji miejsc aktywnych w kompleksach białkowych i porównali ich efektywność. Autorzy z Sumskiego Uniwersytetu Państwowego, Ukraina, analizując...
Read more

CHEMIK 2015-05

chemik_2015_05-cover

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

Na świecie żyje obecnie blisko 7 miliardów ludzi i liczba ta stale rośnie. Szczególnego znaczenia w świadomości społecznej nabiera bezpieczeństwo żywnościowe, a w ślad za tym świadomość wzrastającego zapotrzebowania na produkty rolno-spożywcze i efektywniejsze metody upraw. O nawożeniu XXI wieku – nowych rozwiązaniach i formułach wypełniających potrzeby żywnościowe na świecie informuje Grupa Azoty w tekście otwierającym niniejsze wydanie naszego miesięcznika. PT Autorzy z Zakładu Chemii Bioorganicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej interesują się selektywną transformacją dwóch grup związków fosforoorganicznych epoksy- oraz winylofosfonianów do odpowiednich pochodnych, z wykorzystaniem całych komórek bakterii lub grzybów; opisują biokatalityczną transformację epoksy- oraz winylofosfonianów. PT Autorki z Wydziału Chemii UMK w Toruniu skupiają się na fotostabilności kompozytów poli(kwasu mlekowego) z poliakrylanami ; modyfikacja poli(kwasu mlekowego) poprzez zastosowanie fotosieciujących wielofunkcyjnych monomerów akrylowych poprawia właściwości użytkowego, wyjściowego biopolimeru. Organiczne ciecze jonowe charakteryzują się doskonałą mieszalnością z szerokim spektrum odczynników chemicznych; są też mediami, które łatwo...
Read more

CHEMIK 2015-04

chemik_2015_04-cover

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

Nigdy dość rozmowy o bezpieczeństwie, potwierdzają to wielokrotnie PT Autorzy w niniejszym wydaniu miesięcznika CHEMIK, które poświęcamy bezpieczeństwu – rozpatrywanemu w wielu różnych aspektach. Otwiera je publikacja Prezesa Grupy Azoty, Pawła Jarczewskiego, przygotowana po Światowym Forum Ekonomicznym w Davos; bezpieczeństwo żywnościowe, pisze Autor, zaraz obok bezpieczeństwa energetycznego i walki z terroryzmem, uznane zostało za kluczowe wyzwanie współczesnego świata. W budowaniu przyszłości ekonomicznej naszego kraju na najbliższe lata powinniśmy pracować nad odbudowaniem naszej pozycji jako spichlerza Europy. O etapach procesu oceny bezpieczeństwa w rozporządzeniu REACH – ocenie zagrożeń i narażenia oraz charakterystyce ryzyka – piszą Andrzej Krześlak i Marcela PalczewskaTulińska, a Zbigniew Ślęzak prezentuje REACH w kontekście chemikaliów bezpiecznych dla zdrowia i środowiska. Autorzy z Instytutu Chemii Przemysłowej i Wydziału Chemii oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW omawiają zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego wynikające z nieprawnego bądź intencjonalnego użycia chemikaliów; wskazują na związek kultury bezpieczeństwa chemicznego z redukcją zagrożeń....
Read more

CHEMIK 2015_03

chemik_2015_03-cover

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy

Przed Państwem marcowe wydanie miesięcznika CHEMIK – o materiałach specjalnych zastosowań. Zespół PT Autorów z Zakładu Materiałów Wybuchowych WAT w Warszawie pracował nad otrzymaniem nowego związku kompleksowego do zastosowania w nowoczesnych systemach uzbrojenia jako wysokoenergetycznego składnika stałych paliw rakietowych; taki kompleksowy związek TNBI, miedzi, amoniaku i wody, otrzymano w reakcji chlorku miedzi(II) z TNBI i amoniakiem w środowisku wodnym i poddano go badaniom technikami jądrowego rezonansu magnetycznego, analizy termicznej, analizy elementarnej, absorpcyjnej spektrometrii atomowej oraz wrażliwości na bodźce mechaniczne. Mateusz Szala i Marcin Cichoń z Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT opisują badania produktów sieciowania poli(3-metylo-3-nitroksymetylooksetanu); w zależności od zastosowanego inicjatora i ilości izocyjanianu, uzyskiwali produkty o różnych właściwościach reologicznych. Z kolei Zespół Autorów z Instytutu Przemysłu Organicznego i Wojskowej Akademii Technicznej badał właściwości reologiczne heterogenicznego paliwa rakietowego na bazie kauczuku HTPB; stwierdzili, że reakcja sieciowania badanej zawiesiny paliwa jest słabo zależna od czasu, a...
Read more