Hanna JĘDRZEJEWSKA (1906–2002)

W kwietniu br., 110 lat temu, urodziła się przyszła znana chemiczka o wszechstronnych zainteresowaniach. Podstawowa profesja, której poświęciła swoje zawodowe życie, to chemia, wykazywała jednak również różnorakie zainteresowania w innych obszarach życia i działalności, szczególnie aktywnie w sporcie (wiele mistrzowskich tytułów) i w wspinaczce górskiej, którym, poza czynnym udziałem, poświęciła również szereg prac publicystycznych. W głównym obszarze zainteresowań – chemii – zajmowała się problemami konserwacji zabytków, w której to dziedzinie osiągnęła rezultaty lokujące Ją w czołówce europejskiej, a nawet światowej. Zapoczątkowała również oryginalne badania na temat „chemii w archeologii”, w ramach których wyjaśniła, względnie zasugerowała, kierunki dalszych badań nad obiektami materialnej kultury antycznej, wykorzystując zasady nauk chemicznych. Według Jej metody udało się uratować słynne freski z Faras przechowywane w Muzeum Narodowym w Warszawie. Jako wysokiej klasy znawca w dziedzinie konserwacji zabytków, będąc członkiem wielu międzynarodowych organizacji specjalistycznych, była wykładowcą tej tematyki na uczelniach wyższych krajowych i zagranicznych. Brała ponadto udział w licznych naukowych kongresach; wielokrotnie występowała jako rzeczoznawca UNESCO.

Hanna Jabłczyńska, po mężu Jędrzejewska, urodziła się 15 kwietnia 1906 r. w Warszawie w inteligenckiej rodzinie matki Anieli Karpińskiej, nauczycielki i ojca Kazimierza Jabłczyńskiego, wybitnego chemika, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, inicjatora budowy, przed II wojną światową, gmachu Wydziału Chemicznego UW (patrz Chemik 10/2014). Ich córka Hanna okazała się w przyszłości doskonałą kontynuatorką „tradycji chemicznych” ojca. Rodzinę Jabłczyńskich, z której pochodziła Hanna, cechowała wielka różnorodność zainteresowań i obszarów działalności. Jej dziadek, od ojca, był znanym rzeźbiarzem; jeden z Jej stryjów, Feliks, również chemik z wykształcenia, ale bardziej znany jako malarz i literat; drugi stryj Apolinary, przemysłowiec, założyciel Towarzystwa Cyklistów w Warszawie. Pierwsze lata dziecięce Hanna spędza wraz z rodzicami mieszkając w Niemczech i Szwajcarii, gdzie przeniosła się rodzina z racji na prześladowania ojca za działalność patriotyczną. Wraca do kraju w 1914 r. i kontynuuje naukę w szkole do 1923 r., kiedy uzyskuje maturę, nie zaniedbując jednak, w trakcie lat szkolnych, dodatkowych zajęć dla panienek „z dobrego domu”, tj. nauki gry na fortepianie oraz rysunku i malarstwa. Myśli o podjęciu studiów w Akademii Sztuk Pięknych, jednak za namową ojca wstępuje w 1923 r. na studia matematyczno–chemiczne Uniwersytetu Warszawskiego, które kończy z tytułem doktorskim w 1930 r.

Czytaj więcej w pliku PDF
pdf-icon